ساخت ماکت
ساخت یک ماکت ماشین و ماکت موتور از مدلی که قبلا طراحی شده است هدف های فراوانی را به همراه دارد. گاهی برای نمایش دادن در یک نمایشگاه بزرگ و عمومی و گاهی جهت بررسی لازم و دقیق در یک کمپانی تولید خودرو و گاهی هم می توان ساخت ماکت را در راستای فرآیند تولید خودرو دانست که قالب گیری ها به این روش صورت می گیرد.
یک خودروی لوکس و گران قیمت برای خیلی از مردم رویایی دست نیافتنی است اما ساخته شدن این مدل ها می تواند بخشی از رویای محال افراد را محقق سازد. همچنین برخی از خودروها هستند که بسیار کمیاب می باشند از این رو برخی از شرکت های ماکت سازی و بعضا خود کارخانه های تولید خودرو این ماکت ها را می سازند تا در اختیار عموم قرار بگیرد. در نهایت با توجه به نیاز و ویژگی های مد نظر اقدام به ساخت ماکت می کنند.
معمولا برای ماکت هایی که برای نمایش عموم ساخته می شود وقت بیشتری می گذارند و به صورت دقیق و با استحکام بالاتری ساخته می شود که در هنگام حمل و نقل دچار آسیب نشوند.با پیشرفت تکنولوژی ساختن ماکت ها به چند طریق انجام می شود ولی در نهایت بر آیندی مشابه دارند و انتخاب روش ساخت تنها به ذوق و هنر شخص ماکت ساز بستگی دارد و اینکه چه مقدار وقت و هزینه باید صرف آن گردد. یکی از روش های متداول در ساخت ماکت ها به خصوص ماکت خودرو روش Section modeling می باشد.
در این روش مقاطعی از بدنه خودرو و خطوط اصلی ماکت سازی تعیین می شود. برای ساخت ماکت می توان از بخش های محدود عرضی و طولی استفاده نمود که هر چقدر تعداد صفحات مقاطع بیشتر باشد پیدا کردن آنها و ارتباط صفحات در حین ساخت ماکت بسیار آسان تر است اگرچه کم بودن صفحات مقاطع، دست ماکت ساز را برای انجام کار های خلاقانه باز می گذارد و ماکت ساز قدرت مانور بیشتری خواهد داشت. یکی از بهترین مواد برای ساخت ماکت خودروها گل مخصوص ماکت سازی است که با دمیدن هوای گرم نرم می شود و به وسیله آن می توان طرح را اجراء نمود و با دمیدن مجدد هوای گرم طرح را در صورت نیاز اصلاح نمود. در روش سکشن که هدف اصلی از ساخت آن تهیه قالب فایبر گلاس برای فر آیند وکیوم حرارتی می باشد که در واقع به دلیل اهمیت پایین نگه داشتن هزینه ساخت، از این روش استفاده می شود.
در این روش استفاده از تراش های سی ان سی دقت و سرعت بالاتری را به همراه دارد که در عین حال هزینه بالاتری هم در پی خواهد داشت.
چگونگی و روش ساخت ماکت ها
ابتدا به ساکن از فایل سه بعدی خودرو مقاطع عرضی تهیه می شود. انتخاب اینکه مقاطع ساخت در عرض یا طول خودرو باشند بستگی به این موضوع دارد که کدام جهت جزئیات بیشتری را می دهد. در ساخت ماکت ها به دلیل اهمیت حفظ جزئیات و عدم ایجاد تغییرات در زمان ساخت، مقاطع با فاصله کم تهیه می شود که ابتدا در حد امکان جزئیات را حفظ نماید.
مقاطع به روش برش لیزر از ورق های پلکسی گلاس با ضخامت یک میلیمتر تهیه می شود، فاصله مقاطع از هم یک سانتی متر و جمعا 44 صفحه عرضی در این فرآیند مورد استفاده قرار می گیرد. صفحات مقاطع عرضی بر روی یک صفحه پلکسی گلاس که در واقع برش طولی از کف مدل است نصب می شوند. برای اتصال دقیق تر و راحت تر صفحات سکشن به صفحه افقی از برجستگی های خاص فاق و زبانه استفاده می شود. بدین ترتیب برای پیدا کردن دقیق محل نصب بخشهای تولید شده کار سختی پیش رو نخواهیم داشت.
پس از کنار هم قرار دادن مقاطع باید بین آنها را به وسیله ماده ای مناسب پر نمود و بین خطوط مقاطع ارتباط ایجاد کرد. در این مرحله می توان از موادی مانند: گل مدل سازی، گچ، فوم مایع و بتونه استفاده نمود. بتونه سنگی ماده ای محکم و قابل ساییدن می باشد که طرح های مورد نظر را می توان با ساییدن روی آن ایجاد نمود.
شایان به ذکر است که برای تعیین خطوط در بدنه و بدست آوردن فرم های منحنی می توان از مفتول های فلزی خم شده و یا سایر موارد مشابه استفاده نمود. پس از این مراحل در واقع حجم نهایی مدل خودروی مورد نظر بدست آمده است و تنها برای بخش نهایی محصول و هر چه صیقلی تر شدن سطوح آن تمرکز کرد.
ماکت ها چه اهمیتی دارند
شباهت ماکت های ساخته شده به نمونه های واقعی انقدر زیاد است که علاقه مندان بسیاری اقدام به خرید و جمع آوری این مدل ها می کنند. نکته جالب اینجاست که شرکت های ساخت ماکت خودرو تنها با اجازه رسمی شرکت های خودرو سازی می توانند اقدام به ساخت و تولید مدل های مختلف نمایند.
در گذشته کسانی که این ماکت ها را جمع آوری می کردند و بسیار منظم از آنها نگهداری می کردند علاوه بر سرگرمی و علاقه ای که به این مدل ها داشتند به فکر سرمایه گذاری نیز بودند و بعضا ماکت ها را از جعبه بیرون هم نمی آوردند تا به صورت گامل حفظ شود تا بعد ها بتوانند با قیمت بالاتری به فروش برسانند اما امروزه این ماکت ها با تنوع بسیار بالاتر از گذشته و قیمت های پایین تری عرضه می شوند.
چگونگی نگهداری از ماکت ها
برای جلوگیری از آسیب دیدگی و کثیف شدن ماکت، آن را با دستکش حمل کنید چرا که این مدل ها با ظرافت تولید شده و بسیار حساس می باشند و هر گونه فشار ناشیانه می تواند به مدل شما آسیب برساند. سعی کنید سطح دست شما به شیشه این مدل ها برخورد نکند زیرا پاک کردن چربی از سطح شیشه می تواند باعث بروز خط و خش روی شیشه ها گردد.
برای پیدا کردن لکه و کثیفی روی ماکت خود می تونید از نور چراغ قوه و یا چراغ مطالعه استفاده کنید و سطوح آنرا با دستمال عینک به آرامی و با دقت بر روی یک سطح کاملا صاف پاک نمائید.
نویسنده: امید رضایی