بازی کودکان از گذشته تا امروز
بازی ها ازگذشته تا به امروز دچار تغییر و تحولات اساسی شده اند این تغییرات هم در نوع و ساختار بازی ها بوده، هم در نگرش و فلسفه بازی ها وجود داشته است. بازی کودکانه هم دچار تغییر و تحولات اساسی گردیده است به گونه ای که اصلا با گذشته شاید قابل مقایسه نباشد خلق بازی نقش آفرینی، بازی پازل، بازی های فکری و اسباب بازی مینیاتوری و ... از جمله بازی هایی هستند که امروزه با شکلی جدید عرضه می شوند و کودکان می توانند به عنوان یک وسیله خوب برای سرگرمی از آنها استفاده کنند. اسباب بازی هایی که در گذشته بسیار ساده تولید می شد و تقریبا آنقدر محدود بود که در خانه هر کسی یافت می شد اما امروزه تنوع بسیار زیادی که در صنعت اسباب بازی وجود دارد دست کودکان و خانواده ها را برای هر نوع انتخابی باز گذاشته است. در گذشته شکل و نوع بازی ها به طور کلی فرق داشت. دنیایی پر از تحرک و جنب و جوش که هر کودکی از این دنیا سهمی داشت و به شکلی انرژی خود را تخلیه می کرد. بازی کودکانه واقعا رنگ و بوی کودکی داشت و حسی سیری ناپذیر را پدید می آورد. از آنجایی که کودکان به دنبال نشان دادن قدرت وسرعت خود در انجام بازی ها هستند و دوست دارند توانائی های خود را به هر طریق ممکن بروز دهند با روحیه خلاقانه ی خود بسترمناسبی در کوچه و خیابان پیش رو داشتند. آنها به راحتی به انجام انواع بازی های فیزیکی مثل فوتبال، 7سنگ، الک دولک و ...می پرداختنند و هنگام بازگشت به منزل از فرط خستگی به راحتی استراحت می کردند. انها در بازی های گروهی یاد می گرفتند تا روحیه همفکری و مشارکت را در خود تقویت کنند و راحت تصمیم گیری داشته باشند. با اینکه امکانات خیلی محدودتر از این روزها بود اما شور و هیجان در بطن کودکان موج می زد و آنها را به سمت رویا هایشان سوق می داد و در نهایت خود ساخته بار می آمدند. اما امروزه شکل بازی و سرگرمی کودکان به طور کامل تغییر کرده ، خانواده ها به خاطر شرایط حاکم و زندگی آپارتمانی کودکان خود را محدودتر کرده اند و شاهد این هستیم که کودکان دچار انزوا و گوشه گیری و اغلب پرخواشگر شده اند این مهم را می توان ناشی از عدم تخلیه انرژی کودکان دانست، بچه ها یک دنیا خیال و رویا درسر دارند و پراز انرژی و شوق برای رسیدن به رویاهایشان هستند اما هرگز مثل گذشته نمی توانند جنب جوش های لازم را داشته باشند و در نتیجه کلافه و سردرگم می شوند
بازی های گروهی و پرهیجان گذشته جای خود به کنسول های بازی و گوشی های تلفن همراه داده اند همین باعث شده تا فرزندانمان آنطور که باید از بازی ها لذت نبرند و زود خسته شوند و سلامتی شان هم به خطر بیوفتد. البته پیشرفت تکنولوژی و بازی های کامپیوتری محاسن خود را هم دارد و بر رشد ذهنی کودکان تا ثیر مستقیم می گذارد و باعث می شود که اطلاعات و دانش کودکان هم بالاتر برود اما این نوع بازی ها نه جای بازی های گروهی و فیزیکی را می گیرند نه اینکه می توانند در کنار آموزش های لازم آن طور که باید کودک را سرگرم کنند چه باید کرد؟
در شرایطی که هم کودک نیاز به بازی و سرگرمی دارد هم این بستر برای آنها به خوبی فراهم نیست و کمی محدودتر از قبل در قفس آپارتمان مجبورند که جنب و جوش خود را نادیده بگیرند براستی راه حل مناسب چیست ؟
اسباب بازی راه حلی مناسب
در گذشته هم کودکان، اسباب بازی داشتند اسباب بازی هایی که در نهایت سادگی ساخته و تولیدمی شدند اما تولید اسباب بازی در این دوره بسیار متنوع تر و گسترده تر صورت می گیرد و شرکت های مختلف اسباب بازی سعی بر این دارند تا نیازهای کودکان در تمام رده های سنی را مرتفع کنند و در هر زمینه ای اسباب بازی مناسب را عرضه نمایند . شاید بتوان جواب این سوال را اینجا داد که راه حل مناسب برای بازی کودکان امروزی می تواند اسباب بازی با روحیه و شرایط سنی کودک باشد.
اسباب بازی های آموزشی ،سرهم کردنی ، و ... می توانند علاوه بر سر گرم کردن کودکان و تحریک حس خلاقیت در آنها به کودکان ما آموزش های لازم را داده و آنها را به سمت رشد و شکوفایی رهمنون سازد.
امروزه در کنار پیشرفت تکنولوژی با وجود انواع کنسول های بازی و گوشی های هوشمند ، اسباب بازی می تواند مکمل مناسبی برای پر کردن خلاء تحرک و اندیشه برای کودکان باشد. اسباب بازی هایی که با بررسی نیاز کودکان ساخته شده و آنها را با بازی ها ی گروهی و فکری بیشتر آشنا می کند و روحیه هم فکری را در کودک تقویت می نماید و ارتباط آنها با محیط بیرون را برقرار می کند و همچنین به کنجکاوی کودکان پاسخ می دهد. بهتر است والدین در انتخاب اسباب بازی ها دقت داشته باشند و اسباب بازی ها را مطابق با سلیقه و رده ی سنی کودکان انتخاب کنند زیرا این مسئله در تشکیل تمایلات عاطفی و روانی کودک نقش بسزایی خواهد داشت.
اسباب بازی علاوه بر داشتن کیفیت مناسب باید پرسش های زیادی را در ذهن کودک ایجاد کند که کودک هر بار برای بازی کردن به آن تمایل نشان دهد و از بازی کردن خسته نشود.
اسباب بازی کودکان را وارد یک دنیای جدید می کند که همراه با خیال پردازی برای او است. او سعی می کند در این دنیا شبیه رویاهایش باشد و برای رسیدن به این مهم برای خود الگوهایی را در نظر می گیرد به عنوان مثال او دوست دارد مثل پدرش باشد یا شبیه شخصیت های کارتنی یا حتی شبیه یکی از اقوام که انتخاب اسباب بازی مناسب و با کیفیت می تواند مقدمه ای برای رسیدن به این رویاها دانست و در شکل گیری شخصیت و رفتار کودک نقش مهمی را ایفا نمود.
در نهایت اینکه اسباب بازی ابزاری برای رشد و شکوفایی ذهنی کودک است باید به گونه ای انتخاب شود که پاسخ گوی نیازهای کودک باشد و کودک از وسائل بازی اش لذت ببرد و با ایجاد تعادل در بین اسباب بازی هایش اورا به سمتی که کودک به آن علاقه نشان می دهد هدایت کرد. کودکان با وجود زندگی آپارتمانی به ناچار محدود شده اند و این محدودیت های موجود بر تک تک رفتار آنها تاثییر گذاشته است بهتر است به آنها آزادی عمل بدهیم و به کودکانمان یاد بدهیم که در این محیط هم می توان تحرک داشت و می توان به خوبی سرگرم شد.
نویسنده: امید رضایی